GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
920-1 TÜRK LEHÇELERİ A 1 Seçmeli Ders Grubu 1 1 6,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Dersin Amacı

Çağdaş Türk Lehçelerinin dil özellikleri hakkında genel bilgi sahibi olmak. Kırgız Türkçesinin Türkiye Türkçesi’yle aralarındaki farkları ve benzerlikler üzerinde durmak. Dil ve kültüre ait (atasözleri, deyimler, bilmeceler) çalışmalar yapmak.

Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri

Prof. Dr. Ahmet GÜNGÖR

Öğrenme Çıktıları

1 1.Seçilen lehçenin yazı dili ve sözlü dil özellikleri hakkında genel bilgi sahibi olur. 2. Lehçeleri dil özellikleri açısından mukayese edebilir. 3.Kırgızca konuşan Türk boyunun tarihi, lehçenin konuşulduğu Cumhuriyet ve edebî şahsiyetler ve eserler hakkında kısa bilgi edinir. 4. Lehçenin belli başlı ses ve şekil bilgisi özellikleri; Seçilmiş metinler (şiir, hikâye, roman, makale, masal, fıkra, ve vb. ) üzerinde okuma, transkripsiyon, aktarma, ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapabilir.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Seçilen lehçeyi (Kırgızca) konuşan Türk boyunun tarihi, lehçenin konuşulduğu Cumhuriyet, varsa diğer bölgelerin tanıtılması; edebî şahsiyetler ve eserler hakkında kısa bilgiler. Lehçenin belli başlı ses ve şekil bilgisi özellikleri. Seçilmiş metinler (şiir, hikâye, roman, makale, masal, fıkra ve vb.) üzerinde okuma, transkripsiyon, aktarma, ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları. Günlük konuşmalar ve pratik.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuvar
1 Kırgız Türkleri, Kırgızistan Cumhuriyeti ve Kırgızca hakkında kısa bilgiler, Kırgız Kiril esaslı alfabe çalışmaları
2 KırgızTürkçesi ünlü sistemi, farklı ünlüler, Ünlü uyumları (Türkiye Türkçesiyle mukayeseli), Kiril harfli Kırgız alfabesi ile yazılmış metinleri okuma ve yazma çalışmaları.
3 Ünlü değişmeleri (Türkiye Türkçesi mukayeseli).
4 Ünsüz sistemi, , Ünsüz değişmeleri, Ünsüz uyumları ve uyumsuzlukları (Türkiye Türkçesiyle mukayeseli).
5 Diğer ses hadiseleri: Benzeşme, aykırılaşma, ünsüz türemesi, ünlü düşmesi, yer değiştirme
6 Kırgızca ses özelliklerine yönelik örnek metinler üzerinde çalışmalar
7 Şahıs çekim ekleri, çokluk ekleri vd. çekim ekleri üzerinde çalışmalar
8 Ara Sınav
9 Yapım ekleri (Türkiye Türkçesine göre farklı olanlar), İsim çekimi: Hâl ekleri, Şahıs ve işaret zamirleri ve çekimleri
10 Fiil çekimi: Şahıs ekleri, Geçmiş zaman
11 Fiil çekimi: Şimdiki zaman, Geniş zaman ve Gelecek zaman
12 Fiil çekimi: Emir, İstek, Şart ve gereklilik
13 Fiil çekimi: Birleşik zamanlar, Fiil çekimi: İsim fiilinin çekimi
14 Zarflar ve edatlar (Türkiye Türkçesine göre farklı yapılar). Kırgız Türkçesinden örnek bir metin üzerinde uygulama çalışmaları.
15 Kırgız Türkçesinden örnek bir metin üzerinde uygulama çalışmaları. Yarıyıl boyunca işlenen konuların değerlendirilmesi.
16 Final Sınavı

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

1. Hülya Kasapoğlu Çengel, Kırgız Türkçesi Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara 2005. 2. Nevzat Özkan, Türk Dilinin Yurtları, Akçağ Yayınları, Ankara, 2002. 3.. Ahmet Buran, Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yayınları, Ankara, 2007. 4. Talat Tekin- Mehmet ÖLMEZ, Türk Dilleri, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 1995. 5. Türk Dünyası El Kitabı, 3.Cilt. TKAE Yayınları, Ankara, 1998. 6. Ahmet Bican Ercilasun vd., Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 1991. 7. Kenan Koç, Oğuz Doğan, Kazak Türkçesi Grameri, Gazi Kitabevi, Ankara, 2004.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Derse Katılım 14 3 42
Bireysel Çalışma 14 4 56
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 7 4 28
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 14 4 56
Toplam İş Yükü (saat) 184

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ 1
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek