GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| TDE-584 | TÜRK YAZI DİLLERİNİN TARİHSEL VE KARŞILAŞTIRMALI ŞEKİL BİLGİSİ | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Tarihsel ve Çağdaş Türk lehçelerinin şekil bilgisini karşılaştırmalı olarak öğrenmek ve anlamak.
Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Gamze ÇİMEN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | ÖÇ-1 Türk lehçelerinin Genel Türk dili içindeki yerini, Türk lehçelerini birbirinden ayıran ve her dil türüne özgü biçim özelliklerini bilir. ÖÇ-2 Türk lehçelerinin araştırma tarihini ve yapılan çalışmaları bilir. ÖÇ-3 Türk lehçelerinin gelişme tarihini analiz eder. ÖÇ-4 Türk lehçelerinin diğer dillerle ilişkilerini ve dil içi ilişkileri, sonuçlarını değerlendirir. ÖÇ-5 Standart Türk dil türlerinin ses, biçim bilgisi, söz dizimi ve söz varlığı özelliklerini bilir. ÖÇ-6 Türk lehçelerini karşılaştırarak, gelişimlerindeki ortak aşamaları ve sonuçlarını değerlendirir. ÖÇ-7 Türk lehçeleri ile Türkiye Türkçesinin grameri, biçim bilgisi gibi açılardan uygunlaşan ve farklılaşan yönlerini ortaya koyabilir. ÖÇ-8 Türk lehçelerinin grameri, yazı dili olarak gelişimi ile ilgili sorunları tanımlar, çözüm önerileri üretir. ÖÇ-9 Temel seviye Tatar Türkçesi metin parçalarını Türkiye Türkçesine aktarıp, ses ve biçim özellikleri bakımından değerlendirebilir. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Tarihsel ve Çağdaş Türk lehçelerinin şekil bilgisinin karşılaştırmalı olarak ele alınması.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | Türk dilinin tarihsel aşamaları. | ||
| 2 | Türk dilinin tarihsel şekil bilgisinin karşılaştırmalı yöntemle kısaca verilmesi. | ||
| 3 | Çağdaş Türk lehçelerindeki sayı sistemlerini karşılaştırabilme. | ||
| 4 | Çağdaş Türk lehçelerindeki birliktelik şekillerini sıralayabilme. Hâl eklerinin çağdaş Türk lehçelerindeki şekillerini karşılaştırabilme. | ||
| 5 | Çağdaş Türk lehçelerindeki birliktelik şekillerini sıralayabilme. Hâl eklerinin çağdaş Türk lehçelerindeki şekillerini karşılaştırabilme. | ||
| 6 | Çağdaş Türk lehçelerinin morfolojik özelliklere göre sınıflandırılma ilkelerini değerlendirebilme. | ||
| 7 | Türk dil gruplarını tanıyabilme. | ||
| 8 | Ara sınav | ||
| 9 | Türkçenin yapım ve çekim biçim bilgisi. | ||
| 10 | Çağdaş Türk lehçelerindeki sıfatfiilleri karşılaştırabilme. | ||
| 11 | Çağdaş Türk lehçelerindeki üleştirme şekillerini sıralayabilme. Çağdaş Türk lehçelerindeki zamirleri karşılaştırabilme. | ||
| 12 | Çağdaş Türk lehçelerinin morfolojik özelliklerini inceleyebilme. | ||
| 13 | Türk lehçelerinin eş zamanlı şekil bilgisi çözümlemesi ve morfolojik yeniden kurma. | ||
| 14 | Türk lehçelerinin eş zamanlı şekil bilgisi çözümlemesi ve morfolojik yeniden kurma. | ||
| 15 | Genel Değerlendirme | ||
| 16 | Yarıyıl sınavı |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
Doerfer, G. (1975-6). “Proto-Turkic: reconstruction problems”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1- 50. Fox, A. (1995). Linguistic Reconstruction, An Introduction to Theory and Method, Oxford University Press, New York. Şçerbak, A.M. (1977). Oçerki po sravnitel’noy morfologii tyurkskix yazıkov (İmya), Leningrad: Nauka. Şçerbak, A.M. (1981). Oçerki po sravnitel’noy morfologii tyurkskix yazıkov (Glagol), Leningrad: Nauka. Şçerbak, A.M. (1987). Oçerki po sravnitel’noy morfologii tyurkskix yazıkov (Nareçie, slujebnie çasti reçi, izobrazitel’nıe slova), Leningrad: Nauka. Tenişev E.R. (Ed. ), (1988). Sravnitel'naya-istoriçeskaya tyurkskix yazıkov. Morfologiya, Moskva. Muharrem ERGİN (2019). Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yay., İstanbul. Tahsin BANGUOĞLU (2015). Türkçenin Grameri, TDK Yay., Ankara. Türk Lehçeleri Grameri (2007). (Ed. Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun). Akçağ Yayınları, Ankara. Hülya Kasapoğlu Çengel, (2005). Kırgız Türkçesi Grameri, Ses ve Şekil Bilgisi, Ankara. Nergis BİRAY, Ekrem AYAN, Güljanat KURMANGALİYEVA ERCİLASUN (2015). Çağdaş Kazak Türkçesi (Ses ve Şekil Bilgisi, Cümle Bilgisi, Metinler), Bilge Kültür-Sanat Yayın Dağıtım, İstanbul, (Ed. H. Gayretullah, Sayfa sayısı: 269). Azerbaycan SSR Ilmler Akademiyası (1960). Azerbaycan Dilinin Grammmatikası, Baku. KARA, M. (2000). Türkmence (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük). Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara. ÖZKAN, Nevzat (1996). Gagavuz Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ankara. M. Hudaykulıyev, T. Täçmıradov (1970). Häzirki Zaman Türkmen Diliniñ Fonetikası, Aşkabad. S. Kudaybergenov-A. Tursunov (1980). Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikazı, Frunze. Dilek Ergönenç Akbaba (2012). Nogay Türkçesi Grameri, Ankara. Volkan Coşkun (2000). Özbek Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ankara. Rıdvan Öztürk (). Yeni Uygur Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ankara. Süleyman Kaan YALÇIN (2018). Azerbaycan Türkçesi Grameri, Kesit Yay., Ankara.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Bütünleme Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 8 | 3 | 24 |
| Ödev Problemleri için Bireysel Çalışma | 5 | 3 | 15 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 3 | 12 | 36 |
| Ev Ödevi | 6 | 14 | 84 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 183 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 3 | 2 | 1 | 2 | 2 | 3 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 5 | 4 | 2 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek