GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
COĞ-513 ORTADOĞU'NUN JEOPOLİTİK ÖNEMİ Seçmeli Ders Grubu 1 1 6,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Yüksek lisans öğrencisine Ortadoğu bölgesinin jeopolitik durumunu anlama, kavrama ve olayları yorumlama yetisi kazandırmak.

Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri

Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Saraçoğlu

Öğrenme Çıktıları

1 Ortadoğu’da geçmişte yaşananların bugününü nasıl etkilediğini öğrenir. Ortadoğu ülkelerinin nasıl ve ne zaman zenginleştiğini kavrar. Ortadoğu’da savaşların ve iç çatışmaların neden bitmediğini öğrenir. Petrolün Ortadoğu jeopolitiğini nasıl etkilediğini kavrar. Ortadoğu’nun gelecekteki durumu ile ilgili çıkarımlarda bulunur.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Tarihin hiçbir döneminde suskunluk dönemi geçirmeyen Ortadoğu bölgesi, önceleri din ve mezhep, daha sonraları da ekonomik nedenlerden dolayı (özellikle petrolün varlığı) hep savaşılan bir bölge olmuştur. Osmanlının bölgeden çekilmesinden sonra dengeler yine bozulmuş ve günümüze kadar da devam etmiştir. Son yıllarda Irak ve Suriye gibi ülkelerde yaşananlar, Ortadoğu jeopolitiğinin ve dengelerin ne kadar önemli ve hassas olduğunu göstermektedir. Bu derste geçmişten günümüze Ortadoğu’da yaşanan olaylar, başlıca aktörler, bunların günümüze ve geleceğe etkileri üzerinde durulacaktır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuvar
1 1 Ortadoğu kavramının ortaya çıkışı 2 Ortadoğu’nun yeri ve sınırları 3 Ortadoğu’nun fiziki coğrafya özellikleri I (Ortadoğu’nun jeolojisi, Jeomorfolojisi (yeryüzü şekilleri), Ortadoğu’nun iklimi) 4 Ortadoğu’nun fiziki coğrafya özellikleri II (Ortadoğu’nun hidrografyası, Ortadoğu’nun vejetasyonu, Ortadoğu’nun toprak özellikleri) 5 Ortadoğu’nun beşeri coğrafya özellikleri I (Ortadoğu’nun nüfus özellikleri: Nüfus miktarı, dağılışı, göçler, etnik gruplar, dil ve din özellikleri) 6 Ortadoğu’nun beşeri coğrafya özellikleri II (Ortadoğu’nun yerleşme özellikleri: Kırsal yerleşme özellikleri, kentsel yerleşmeler ve fonksiyonları) 7 Ortadoğu’nun ekonomik coğrafya özellikleri I (Ortadoğu’da tarım ve hayvancılık, sanayi, enerji kaynakları ve madenler) 8 Ara Sınav 9 Ortadoğu’nun ekonomik coğrafya özellikleri II (Ortadoğu’da turizm, ticaret ve ulaşım (karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu ve boru hatları) özellikleri) 10 Ortadoğu’nun yakın tarihine bir bakış 11 Ortadoğu’nun jeopolitik durumunu etkileyen faktörler 12 Ortadoğu’nun Sorunları I (Sınır anlaşmazlıkları, kuraklık, nüfus artışı ve göçler, etnik gruplar, dil, din ve mezhep sorunları) 13 Ortadoğu’nun Sorunları II (Yaşam şartları, sağlık problemleri, su sorunu, İsrail-Filistin sorunu, Kıbrıs sorunu, petrol sorunu) 14 Ortadoğu Ülkeleri (Türkiye, KKTC, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, İran, Irak, Suriye, Lübnan, Filistin, İsrail, Ürdün, Suudi Arabistan, Mısır, Yemen, Umman, BAE, Katar, Bahreyn, Kuveyt) 15 Ortadoğu’nun geleceği 16 Dönem Sonu Sınavı

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

 Achcar, G. (2004). Kaynayan Ortadoğu – Marksist Aynada Ortadoğu. İstanbul: İthaki Yayınları.  Atalay, İ. (2001). Dünya Coğrafyası. İstanbul: İnkılap Kitapevi.  Atasoy, E. (2003). Kıtalar ve Ülkeler Coğrafyası. Bursa: Ezgi Kitapevi.  Barr, J. (Çev. Ekin Can Göksoy), (2016). Kırmızı Çizgi – Paylaşılamayan Toprakların Yakın Tarihi. İstanbul: Pegasus Yayınları.  Çetinkaya, Y. D. (Derleyen). (2014). Ortadoğu: Direniş, Devrim, Emperyalizm. İstanbul: İletişim Yayınevi.  Darende, D. (2016). Ortadoğu Bataklığında Türkiye – Küresel Gücün Mimarları Görev Başında. İstanbul: Telgrafhane Yayınları.  Davidson, L. (2011). Kısa Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Doruk Yayınları.  Demirtaş, E. (2014). Ortadoğu’da Devlet ve İktidar – Otoriter Rejimler Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Metis Yayınları.  Kapan, İ. (2012). Irklar, Dinler ve Mezhepler Mozaiği, Ortadoğu’da Bahar Sancısı. İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.  Karaaslan, T. (2006). Ortadoğu’nun Coğrafyası. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.  Karpat, K. H. (2015), Osmanlı’dan Günümüze Ortadoğu’da Millet, Milliyet, Milliyetçilik. İstanbul: Timaş Yayınları.  Kaynak, M., Gürses, E. (2014). Büyük Ortadoğu Projesi. İstanbul: Profil Kitap.  Kılınç, T. (2021). Ortadoğu’ya Dair 20 Tez. İstanbul: Ketebe Yayınları.  Kocakuşak, S. (1999). Ortadoğu Ülkeleri I (Nüfus Coğrafyası). Ankara: Ocak Yayınları.  Laçiner, S., Ekinci, A. C. (2011). 11 Eylül Sonrası Ortadoğu. İstanbul: Usak Yayınları.  Lewis, B. (2015). Ortadoğu – İkibin Yıllık Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Arkadaş Yayınları.  Marshall, T. (Çev. Mert Doğruer). (2018). Coğrafya Mahkumları. İstanbul: Epsilon Yayınevi.  Meyer, K. E., Brysac, S. B. (2016). Oradoğu Tarihi –Kral Yaratanlar. İstanbul:Akılçalan Kitaplar.  Özen, Z. (2012). Medeniyetlerin Beşiği Ortadoğu ve Batılılaşma Çıkmazımız. İstanbul: Gonca Yayınları.  Özey, R. (2009). Dünya Denkleminde Ortadoğu Coğrafyası. İstanbul: Aktif Yayınları.  Özey, R. (2012). Asya Coğrafyası. İstanbul: Aktif Yayınları.  Pappe, İ. (2011). Ortadoğu’yu Anlamak. İstanbul: NTV Yayınları.  Pınar, B., Ulutaş, R. (Editörler). (2012). Ortadoğu, Yalancı Bahar. İstanbul: Nitelik Yayınları.  Şafak, H. (2006). Büyük Ortadoğu Projesi – İsrail’in İmparatorluk Planı. İstanbul: Maviağaç Yayıncılık.  Şahin, K. (2019). Ortadoğu – Aktörler, Unsurlar, Sistemler. İstanbul: Kopernik Kitap.  Şen, S. (2011). Ortadoğu’da İdeolojik Bunalım. İstanbul: Hemen Kitap.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Bütünleme Sınavı 1 1 1
Quiz 1 1 1
Derse Katılım 14 4 56
Makale Kritik Etme 10 10 100
Bireysel Çalışma 1 5 5
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 5 5
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 10 10
Toplam İş Yükü (saat) 180

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9
ÖÇ 1 5 5 4 4 5 4 3 3 3
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek